Chống copy cho Blogger

Cần quy định rõ trách nhiệm của chính quyền cơ sở trong thi hành án dân sự

 12/6/2024

UBND cấp xã có vai trò quan trọng trong việc tham gia, phối hợp với cơ quan thi hành án dân sự (THADS) trong quá trình tổ chức thi hành án. Tuy nhiên, từ thực tiễn hiện nay, nhiều ý kiến cho rằng cần có những quy định cụ thể hơn về trách nhiệm phối hợp của chính quyền cơ sở trong THADS.
Vai trò quan trọng trong tổ chức thi hành án

Thông báo thi hành án là việc cơ quan THADS gửi các quyết định về THA, giấy báo, giấy triệu tập và văn bản khác có liên quan đến việc THA… cho đương sự,  người có quyền, nghĩa vụ liên quan để họ thực hiện quyền, nghĩa vụ theo nội dung của văn bản đó (Điều 39 Luật THADS). Trong quá trình tổ chức THA, có rất nhiều loại văn bản cần thông báo cho đương sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, trong đó sự hỗ trợ, phối hợp của UBND cấp xã có ý nghĩa quan trọng để việc thông báo đạt hiệu quả. Thực tiễn cho thấy, nhiều trường hợp người phải THA có tên gọi  ở địa phương (biệt danh) khác với tên gọi trong bản án, hoặc người được thông báo là đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, địa chỉ cư trú khó tìm... thì vai trò của UBND cấp trong việc phối hợp với cơ quan THADS giao thông báo cho đương sự là rất quan trọng. Theo Điều 12 Nghị định số 62/2015/NĐ-CP, một trong những chủ thể thực hiện việc thông báo THA trực tiếp cho đương sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là tổ trưởng tổ dân phố; trưởng thôn, làng, ấp, bản, khóm, buôn, phum, sóc nơi người được thông báo có địa chỉ, cư trú, công tác. Đối với hình thức thông báo khác như niêm yết công khai, việc niêm yết phải được thực hiện tại trụ sở UBND cấp xã nơi địa phương cư trú. Trong nhiều trường hợp, UBND cấp là cơ quan chứng kiến việc thông báo THA, đảm bảo giá trị pháp lý của biên bản thông báo THA của cơ quan THADS. Riêng đối với một số trường hợp, pháp luật quy định bắt buộc phải thông báo cho UBND cấp như Thông báo về việc kê biên tài sản là bất động sản( Điều 88 Luật THADS) UBND xã niêm yết Quyết định chưa có điều kiện THA( Điều 44a Luật THADS) …. 

Phối hợp trong xác minh điều kiện thi hành án

            Trong quá trình tổ chức THA, xác minh điều kiện THA có vai trò đặc biệt quan trọng. Kết quả xác minh là cơ sở để chấp hành viên định hướng giải quyết hồ sơ THA, đồng thời là căn cứ làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt các quan hệ pháp lý khác trong quá trình tổ chức THA. Theo khoản 4 Điều 44 Luật THADS, khi xác minh điều kiện THA tại cơ sở, một trong những thành phần tham gia xác minh bắt buộc phải có là UBND hoặc công an cấp xã. UBND cấp là nơi nắm rõ chi tiết, cụ thể nhất về nơi cư trú cũng như điều kiện THA của người phải THA... tại địa bàn quản lý. Do đó, những thông tin do chính quyền địa phương cung cấp rất cần thiết và hữu ích đối với cơ quan THADS. Nhiều trường hợp khi tiến hành xác minh, người phải THA cố tình trốn tránh, từ chối không làm việc, không tiếp xúc, thậm chí còn có hành vi chống đối, đe dọa Chấp hành viên hoặc cán bộ THADS. Tuy nhiên, khi thành phần tham gia đoàn làm việc có đại diện UBND cấp và trưởng thôn/ tổ trưởng tổ dân phố thì việc xác minh sẽ thuận lợi hơn, vì họ là những người thường xuyên tiếp xúc với nhân dân, hiểu rõ hoàn cảnh gia đình, tâm tư nguyện vọng của nhân dân, hoặc có những trường hợp là họ hàng với đương sự, tạo ra sự gần gũi, cảm thông, thấu hiểu và tạo được không khí làm việc thoải mái để đương sự có sự hợp tác tốt nhất với cơ quan THADS.

            Phối hợp thuyết phục đương sự tự nguyện thi hành án và thoả thuận thi hành án.

Trong công tác vận động, thuyết phục đương sự tự nguyện THA, chính quyền cơ sở là người có mối quan hệ láng giềng, gần gũi với người phải THA, nên hỗ trợ rất nhiều trong việc giáo dục, thuyết phục người phải THA tự nguyện,  thỏa thuận THA. Trong thực tiễn, rất nhiều vụ việc thuộc loại khó khăn, phức tạp, có bức xúc, khiếu kiện kéo dài UBND xã đóng vai trò là cầu nối quan trọng trong việc tác động tới ý thức chấp hành pháp luật của người phải THA. Bằng tình cảm, tinh thần trách nhiệm, khả năng thuyết phục của mình, cán bộ địa phương đã giáo dục, thuyết phục vận động người phải THA tự nguyện chấp hành pháp luật, tránh việc cưỡng chế THA, giảm thiểu thiệt hại cho người phải THA, giảm tải công việc cho cơ quan THADS. 

Phối hợp trong cưỡng chế thi hành án

Trong việc tổ chức cưỡng chế THA, đặc biệt là đối với những vụ việc cưỡng chế có huy động lực lượng, việc tham gia của UBND cấp đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Đây chính là đơn vị tập hợp, thống nhất ý chí, tuyên truyền, vận động sự ủng hộ, phối hợp của các ban, ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội và quần chúng nhân dân tại địa phương. Đồng thời nắm bắt, cung cấp thông tin, diễn biến tâm lý, hoàn cảnh và các điều kiện khác của đối tượng bị cưỡng chế để Chấp hành viên có cơ sở, thông tin xây dựng kế hoạch cưỡng chế, tổ chức cưỡng chế. UBND xã cũng trực tiếp tham gia tổ chức cưỡng chế và giải quyết các công việc tiếp theo sau khi cưỡng chế THA tại địa bàn như: Phối hợp bảo quản tài sản THA trong trường hợp sau khi áp dụng biện pháp cưỡng chế mà không thực hiện được việc giao bảo quản tài sản theo quy định[1]; bảo vệ an ninh, trật tự địa phương sau cưỡng chế….Bên cạnh đó, UBND cấp xã còn phối hợp với các cơ quan, ban ngành thực hiện tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật nói chung, pháp luật THADS nói riêng tới cá nhân, tổ chức trên địa bàn, góp phần nâng cao ý thức pháp luật cho nhân dân.

Để tạo điều kiện cho UBND cấp xã thực hiện tốt nhiệm vụ, quyền hạn và phát huy vai trò của cơ quan này trong công tác THADS, cần chú trọng vai trò của các công chức chuyên môn của UBND cấp xã, trong đó đặc biệt là vai trò của công chức Tư pháp - hộ tịch cấp xã trong công tác THADS. Cần có những quy định cụ thể hơn về trách nhiệm phối hợp của chính quyền cơ sở trong công tác THADS, có chương trình tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng phối hợp trong công tác THADS cho cán bộ cấp cơ sở. Ngoài ra cần xem xét bổ sung các quy định mang tính khuyến khích đối với tập thể và cán bộ UBND cấp , thôn, trưởng thôn trong hoạt động THADS như có cơ chế khen thưởng (các hình thức, danh hiệu khác nhau) cho các UBND, cán bộ cấp xã có đóng góp tích cực trong công tác THADS, qua đó động viên, khuyến khích họ phối hợp tốt hơn trong công tác THADS, góp phần thúc đẩy hiệu quả công tác THADS.  

Hoàng Thị Thanh Hoa

Khoa Đào tạo các chức danh THA dân sự, Học viện Tư pháp

Bài đăng trên Báo Pháp luật Việt Nam ngày 12/6/2024

[1] Điều 13 Nghị định số 62/2015/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 33/2020/NĐ-CP


Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

BÀI ĐĂNG NỔI BẬT

SÁCH BÌNH LUẬN LUẬT THI HÀNH ÁN DÂN SỰ

LỜI GIỚI THIỆU Theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới cùng với Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Châu Âu thì T hi hành án dân sự ( THADS )...